Γράφει η Σοφία Σιγάλα,
Φύση είναι μία μάνα που θηλάζει το παιδί της, ένας πατέρας που πιάνει το χέρι για να περπατήσει τα πρώτα του βήματα ένα παιδί, το πρώτο φιλί που δίνουν δυο έφηβοι, κι ας μη γνωρίζουν τι σημαίνει έρωτας ακόμα. Τέχνη είναι η αγωνία στα μάτια ενός ερωτευμένου που περιμένει ανταπόκριση, και τόσα άλλα που μπορεί κανείς να αραδιάσει.
Ο Κ.Π. Καβάφης είχε πει: «Και τι άλλο είναι η τέχνη παρά λεπτομέρειες». Μπορεί σε αυτήν τη φράση να στηρίχτηκε ο Μάνος Κατράκης όταν είπε σε μία συνέντευξή του:
Τα βιώματά μας όλα μπαίνουνε σε φακελάκια. Τα φακελάκια αυτά τα αποθηκεύει κάπου ο καλλιτέχνης. Στο μυαλό του, στην ψυχή του ή τα γράφει, στο κάτω κάτω της γραφής. Λεπτομέρειες δηλαδή των συμβάντων της ζωής του τις γράφει. Και τις μεταχειρίζεται κάποιες στιγμές.
από συνέντευξη που έδωσε το 1982 (αρχείο ΕΡΤ2), προσωπική απομαγνητοφώνηση.
Ο ίδιος είχε πει πως, όταν έπαιξε στο θέατρο τον Λαέρτη, ανακίνησε από το μυαλό του την κραυγή που έβγαλε πάνω από το φέρετρο του πατέρα του και τη χρησιμοποίησε στη σκηνή που έπρεπε. Ήταν η συγκλονιστικότερη τής παράστασης. Σε άλλη ανάλογη περίσταση έχει πει πως «ξεσήκωσε» τον τρόπο που η μητέρα του τον υποδεχόταν στο σπίτι, ανάλογα με τη διάθεσή του. Ήταν στο έργο ΝΤΑ, του Χιού Λέοναρντ, το 1980, όταν υποδύθηκε τον πεθαμένο πατέρα του Τσάρλι, ως αποκύημα της ανάμνησης του γιου του. Θαρρώ πως και τα λογοτεχνικά έργα έχουν αυτές τις «πηγές έμπνευσης» όταν συγγράφονται. Παίρνουν μορφή στις σελίδες οι ήρωες τους μέσα από τις βιωματική εικόνες που ανακαλούν οι συγγραφείς. Η Τέχνη είναι αντίγραφα από αληθινές παραστάσεις της ζωής που ανακυκλώνονται. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο, ό, τι είναι αποτέλεσμα καλλιτεχνικό αποτελεί μνημείο παρελθοντικό. Ενός ανθρώπου, μιας στιγμής, ενός χαμόγελου, ενός λυγμού.
Ο αγώνας του ανθρώπου, ο κοινωνικός αγώνας είναι επίσης ένα στοιχείο σημαντικό στη δουλειά ενός καλλιτέχνη. Και στο κάτω κάτω της γραφής, ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί να είναι αδιάφορος για τα προβλήματα τα κοινωνικά
Ο Μάνος Κατράκης υποστήριξε έμπρακτα την παραπάνω τοποθέτησή του. Ήταν ο πρώτος που δημιούργησε τις απογευματινές ποιητικές βραδιές με τον Ι.Μ.Παναγιωτόπουλο, τον Κριαρά και τον Μανούσακα, που υπήρξαν βοηθοί του, ως προς την ανάλυση των ποιημάτων, όπως και με τον Μάνο Χατζιδάκι και τον πρωτοεμφανιζόμενο Μίκη Θεοδωράκη, το 1947. Ο Κατράκης προάσπισε την ελληνική ποίηση, τη ζωγραφική και τη μουσική, σε χρόνια που σε όλες τις πτυχές της κοινωνίας υπέβοσκε η καταστροφή και η παρακμή Όταν η Ελλάδα «βομβαρδίστηκε» από τις δυτικές μουσικές, και τον ξενόφερτο τρόπο διασκέδασης, ήταν ο πρώτος που δημιούργησε το Λαϊκό Θέατρο για να διατηρήσει ζωντανή τη λαϊκή και δημώδη παραδοσιακή μουσική και ποίηση, το θέατρο και τον πολιτισμό της Ελλάδας.
«Η ελληνικότητα δε φεύγει από τον Ρωμιό, αρκεί να του υπενθυμίσεις την καταγωγή του».
Δεν αμύνομαι υπέρ της πρωτοτυπίας του αφιερώματος, αλλά ήθελα με αυτόν τον τρόπο να δείξω τι σημαίνει ανόθευτη Τέχνη. Ορισμός της πηγαίας καλλιτεχνίας. Αυθεντικότητα και πολύτιμη παρακαταθήκη. Ο πραγματικός αγωγός της είναι πρωτομάστορας που χτίζει και γίνεται πρότυπο αλλαγής και αντίδρασης. Το ταλέντο ενός τεχνίτη δημιουργεί ομορφιά από το τίποτα. Βρίσκει αιτία εκεί που οι άλλοι νομίζουν πως δεν υπάρχει τίποτα. Την απόγνωση την κάνει ελπίδα και στο σκοτάδι δίνει μια κλωτσιά για να φωτίσει το κάλλος και τη δόξα. Η Τέχνη και οι αρωγοί της θεραπεύουν και παρηγορούν. Αυτό ακριβώς ήταν ο Μάνος Κατράκης. Θεραπευτής και γιατρός της ψυχής...
