Μάξιμ Γκόργκι: Το κοινωνικό πρόσωπο της λογοτεχνίας ή η στρατευμένη μορφή της;

Βιβλίων Γη

Γράφει η Μαρία Σιταρίδου-Τρουλάκη

ΜΑΞΙΜ ΓΚΟΡΓΚΙ, Γενέθλια μνήμη (16/3/1868-18/6/1936)

Σοβιετικός συγγραφέας, ιδρυτής του λογοτεχνικού ρεύματος του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, πέντε φορές υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ο Μαξίμ Γκόργκι γεννήθηκε από φτωχούς γονείς στην πόλη Νίζνι Νόβγκοροντ στις 16 Μαρτίου του 1868. Το πραγματικό του όνομα ήταν Αλεξέι Μαξίμοβιτς Πεσκόφ. Σε ηλικία μόλις 9 ετών ορφάνεψε και αναγκάστηκε να κάνει διάφορα επαγγέλματα όπως, βοηθός υποδηματοποιού, βοηθός αγιογράφου, λαντζέρης σε καράβι. Το 1884 αρχίζει να φοιτά στο πανεπιστήμιο του Καζάν και εκεί αναμειγνύεται με το λαϊκό κίνημα. Από το 1892 αρχίζει να εκδηλώνεται η αγάπη του για τη λογοτεχνία και γράφει τα πρώτα του διηγήματα. Συγκρούεται επανειλημμένα με το τσαρικό καθεστώς και περνάει πολύ καιρό στις φυλακές και στην εξορία. Το 1906 διώκεται, καταφεύγει στο Κάπρι της Ιταλίας και το 1913 επιστρέφει στη Ρωσία και συμμετέχει στα πολιτικά δρώμενα που οδήγησαν στην επανάσταση του 1917 . Από το 1921 έως το 1929 ζει και πάλι εξόριστος στην Ιταλία. Στις 18 Ιουνίου του 1936 πεθαίνει ξαφνικά στη Μόσχα κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ενώ υπάρχουν ανεπιβεβαίωτες φήμες πως τον δηλητηρίασε το σταλινικό καθεστώς.

Η Μάνα

Μαξίμ Γκόργκι

Στο μυθιστόρημα «Η μάνα» ο Μαξίμ Γκόρκι απεικονίζει για πρώτη φορά την καθοδηγούμενη πάλη της εργατικής τάξης και την πορεία προς τον σοσιαλισμό.

Εγκλωβισμένη σε μία μαρτυρική οικογενειακή ζωή, θύμα σωματικής και ψυχικής κακοποίησης, η Πελαγία ζει απομονωμένη χωρίς κοινωνικές επαφές. Ο θάνατος του συζύγου της και το μέστωμα του μονάκριβου γιου της Παύλου, οδηγούν την ίδια στον δρόμο της κοινωνικοποίησης και τον γιο της στην ανάληψη πολιτικής δράσης ενάντια στην αυταρχική κρατική εξουσία. Ο αγώνας του παιδιού της και των συντρόφων του την συγκινεί. Αρχίζει και η ίδια να αναζητά την αλήθεια , να αμφισβητεί την κρατούσα τάξη και τελικά στρατεύεται στον αγώνα για τη μεγάλη επανάσταση. Στα μάτια των συναγωνιστών της, γίνεται η δική τους μάνα, έτοιμη να θυσιαστεί για τον κοινό σκοπό.

Ένα βιβλίο αριστούργημα, ένα βιβλίο που υμνεί τους εργάτες όλου του κόσμου, ένα βιβλίο για τη μάνα που αγαπάει άνευ ορίων.

Το πρώτο μέρος του δημοσιεύτηκε το 1906, αλλά κατασχέθηκαν τα περιοδικά που το είχαν δημοσιεύσει, ενώ το δικαστήριο εξέδωσε την εξής ανακοίνωση: «Καταζητείται ο ελαιοχρωματιστής Αλεξέι Μαξίμοβιτς Πεσκόφ». Αφού έγιναν οι απαραίτητες λογοκριτικές περικοπές, δημοσιεύτηκε το δεύτερο μέρος. Ολόκληρο το μυθιστόρημα δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στη Ρωσία το 1917. Γράφτηκε το 1906, όμως παραμένει διαχρονικό και συγκινεί τους αναγνώστες μέχρι σήμερα.

Καιρός πια, είναι να καταλάβετε, πως έχετε όλοι τα ίδια συμφέροντα, πως ο καθένας έχει δικαίωμα να μεγαλώσει, να ζήσει.

Τα παιδιά μας, τα πολυτιμότερα κομμάτια της καρδιάς μας, δίνουν τη λευτεριά και τη ζωή τους, χάνονται χωρίς λύπηση για τα νιάτα τους, τι θες, λοιπόν, να κάνω εγώ, η μάνα;

Μάξιμ Γκόργκι, αποσπάσματα από το μυθιστόρημα Η Μάνα

Μαρία Σιταρίδου-Τρουλάκη

Σχετικές δημοσιεύσεις