Γράφει η Νατάσα Μουτούση
Ο Βασίλης Βασιλικός γράφει στο οπισθόφυλλο για το βιβλίο αυτό της Zoëlle Lopinot: «Σ’ αυτό το βιβλίο, που είναι ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, για πρώτη φορά έχουμε τη μετανάστευση προς την Ευρώπη, στις αρχές του Εικοστού αιώνα. Ως τώρα είχαμε μόνο το «Αμέρικα,Αμέρικα» του Ηλία Καζάν. Με την ΑΓΡΙΛΙΑ η λογοτεχνία μας απέκτησε το μυθιστόρημα φυγής από την Ελλάδα προς την Ευρώπη και όχι προς την Αυστραλία ή την Αμερική. Οι συνθήκες ήταν ίδιες και χειρότερες από το Έλις Άιλαντ».
Μπορεί να μην πρωτοτυπεί με τη θεματολογία της μετανάστευσης σε αυτό το βιβλίο της η συγγραφέας, αλλά ανταμείβει με τη συγκλονιστική διήγηση και την ανατρεπτική πλοκή διανθισμένη έντεχνα με τη λυρική γραφή και τις γλαφυρότατες περιγραφές που το καθιστούν ξεχωριστό. Η γλυκύτητα και η τρυφερότητα, που αποτυπώνει στο χαρτί γράφοντας την πονεμένη ιστορία της γιαγιάς της, είναι διάχυτη σε όλο το κείμενο και συγκινεί.
Ο αναγνώστης συνοδεύει τη συγγραφέα σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Κρήτης, εκεί όπου αρχίζει η αφήγηση της ιστορίας της στις αρχές του Εικοστού αιώνα, λίγα χρόνια μετά την αποχώρηση των Τούρκων. Οι χωριανοί του είναι απλοί άνθρωποι του μόχθου, σκυμμένοι συνέχεια πάνω από τη γη τους, που καλλιεργούν και κοπιάζουν να τη διατηρήσουν γόνιμη. Ανάμεσά τους ένα δροσερό, δεκαπεντάχρονο κορίτσι, ορφανό από γονείς, ζει πότε με την παντρεμένη του μεγαλύτερη αδελφή και πότε με τα άλλα δύο αδέλφια του σε κάποιο γειτονικό χωριό. Η ζωή του, μία μονότονη ρουτίνα, θα διακοπεί από μια αναπάντεχη, ευχάριστη συνάντηση που θα την αλλάξει, όπως δε συμβαίνει αποκλειστικά μόνο στα γνωστά παραμύθια. Ο Νικόλας, πρόσφυγας από τη Μ. Ασία, νεοφερμένος στο νησί, θαμπώνεται από τη παρουσία της νεαρής Καλλιόπης. Επιπόλαιος, σαν χαρακτήρας, δεν καθυστερεί να τη ζητήσει αμέσως σε γάμο. Εκείνη, άμαθη παιδούλα, κολακεύεται από τον ευπαρουσίαστο άντρα και τα όμορφα λόγια του, που της χαρίζει αβίαστα, και συγκατατίθεται, χωρίς δεύτερη σκέψη, στον γάμο που τελείται σύντομα.
Όμως, ό,τι γυαλίζει δεν είναι πάντα χρυσός.
Η Καλλιόπη αντιλαμβάνεται γρήγορα την κατάρρευση του εσωτερικού της κόσμου να συντελείται. Έναν κόσμο που βιάστηκε να πλάσει όμορφα με τη φαντασία της. Οι στιγμές του γάμου είναι οι μόνες ανέμελες στιγμές που χαίρονται. Εντός ολίγου χρόνου, αποκαλύπτεται ο πραγματικός χαρακτήρας του Νικόλα και εκδηλώνεται η αδυναμία του να ισορροπήσει τα «θέλω» και τα «πρέπει» του. Μπορεί να την αγαπά αληθινά, αλλά η αχαλίνωτη ανευθυνότητα και η ακράτητη επιθυμία του για καλοπέραση θα τους οδηγήσουν σε σκληροτράχηλα μονοπάτια.
«Δεν υπάρχει ευτυχία δίχως πλούτη», τον ακούει να της λέει, σε μία τρανταχτή αντίφαση του προηγουμένου λόγου του και της τωρινής του πράξης. Εντελώς ανυποψίαστα, της δηλώνει ξαφνικά ότι ξενιτεύεται μόνος του στη Γαλλία να βρει την τύχη του, αφήνοντάς την πίσω μόνη με το πρώτο τους μωρό. Εξανεμίζεται κάθε απατηλή προσδοκία της για μία καλύτερη ζωή. Επιτακτική η ανάγκη της να τον ακολουθήσει. Μην έχοντας νέα του για μεγάλο χρονικό διάστημα, τολμάει να κάνει ένα εξοντωτικό ταξίδι στο άγνωστο, με στόχο να τον βρεί. Η οδυνηρή περιπέτεια για την Καλλιόπη έχει μόλις αρχίσει. Η ανείπωτη φτώχεια που αντιμετωπίζει στον νέο τόπο, χειρότερη από εκείνη της πατρίδας της, σε συνδυασμό με την απαξίωση, τον ρατσισμό και την πίκρα που εισπράττει, καταρρακώνουν τη νεαρή Σφακιανή που φαίνεται να γερνάει πρόωρα. Ο χρόνος κυλάει αμείλικτος και ανταγωνίζεται συγκλονιστικά περιστατικά που διαδέχονται το ένα το άλλο. Ο τρόπος σκέψης της διαφοροποιείται αναγκαστικά .Οφείλει να αντέξει για τα οκτώ παιδιά της.
Φανερώθηκε μέσα της σαν αναπόφευκτη αλήθεια πως η μικρή τούτη γρατσουνιά, που είχε χαραχτεί στην καρδιά της και την περηφάνεια της σήμερα, θα μεγάλωνε, θα γινόταν αυλακιά, πληγή ολάκερη…
σελ. 113
Συγχαρητήρια στη Ζοέλ Λοπινό που σκύβει με δέος και σεβασμό στη ζωή της αγαπημένης της γιαγιάς και γράφει άριστα στην Ελληνική γλώσσα την τραγωδία της ζωής της. Γιατί γεμάτη τραγικές στιγμές είναι αυτή η ζωή και η συγγραφέας τιμά αυτή τη γυναίκα και,, μαζί της, υμνεί την αφοσιωμένη αδελφή, σύζυγο και μητέρα.
Κομπολόι με χάντρες παγωμένες κι άχρωμες γίνονταν όλα αυτά τα «ποτέ», στη σειρά το ένα πίσω απ’ τ’ άλλο περικύκλωναν την ύπαρξή της και την παρέλυαν.
Σελ. 351
Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη
Η Νατάσα Μουτούση γράφει κριτικές και απόψεις σε βιβλία μυθιστορηματικής θεματικής και μπορείτε να τη βρείτε στο Facebook πατώντας στον σύνδεσμο εδώ.
